სახელმწიფო აუდიტის სამსახური

რეკომენდაცია N1

პრევენციული ღონისძიებები

ეროვნული უსაფრთხოების საბჭოს აპარატს:

• თავისი კომპეტენციის ფარგლებში საქართველოს მთავრობის წინაშე ინიცირების გზით, ორგანიზება და კოორდინაცია გაუწიოს: კონკრეტული ობიექტების მშენებლობების ნებართვების გაცემის კანონიერების დადგენა აუდიტის საგანს არ წარმოადგენდა.
• ეროვნული დონის კონცეპტუალური დოკუმენტის, კერძოდ საქართველოს საფრთხეების შეფასების დოკუმენტის შემუშავება-განახლების პროცესს, ახლად იდენტიფიცირებული ბუნებრივი და ადამიანური ფაქტორით გამოწვეული საფრთხეებისა და გამოწვევების გათვალისწინებით; საქმიანობის ეფექტიანად წარმართვის მიზნით, მნიშვნელოვანია განახლდეს სტრატეგია და მისი სამოქმედო გეგმა, რომელიც მოიცავს წყალდიდობის მიმართულებით ყველა მნიშვნელოვან გამომწვევ ფაქტორზე რეაგირების მექანიზმებს და ამ მიმართულებით დაგეგმილ ყველა ღონისძიებას, პასუხისმგებელ უწყებას და შესაბამის დაფინანსებას. მნიშვნელოვანია სამოქმედო გეგმები ატარებდეს პროგრამული ბიუჯეტირების შინაარსს და უზრუნველყოფდეს მიზნების, ქმედებებისა და დაფინანსების ერთმანეთთან დაკავშირებას.
• განიხილოს მოქმედი საკანონმდებლო ბაზის სრულყოფის, დახვეწის შესაძლებლობა, ეროვნული უსაფრთხოების საბჭოს აპარატსა და საგანგებო სიტუაციების მართვის სამსახურის ფუნქციების ზუსტად გამიჯვნის და ეროვნული სტრატეგიის სამოქმედო გეგმით გათვალისწინებული ღონისძიებების შესრულების მონიტორინგის განმახორციელებელი უწყების დაკონკრეტების თვალსაზრისით.
• ერთგვაროვანი მიდგომებისა და ერთიანი სტანდარტის ჩამოყალიბების მიზნით, მნიშვნელოვანია ეროვნული უსაფრთხოების საბჭოს აპარატმა კოორდინაცია გაუწიოს: სტატისტიკური ინფორმაციის აღრიცხვის მეთოდოლოგიის შემუშავებას და ხელი შეუწყოს ბუნებრივი კატასტროფების აღრიცხვის ერთიანი ელექტრონული პროგრამის დანერგვას, რომელშიც წარმოდგენილი იქნება სტიქიასთან დაკავშირებული ყველა საჭირო ინფორმაცია (ინფორმაციული ბანკი).
• სტიქიის მიერ მიყენებული ზიანის, აღდგენისათვის საჭირო ღონისძიებების შეფასებისა და საერთო ეკონომიკური ზარალის დათვლისადმი ერთიანი მიდგომებისათვის შეიმუშაოს და დანერგოს ზარალის დათვლის მეთოდოლოგია. ამ მიზნით გამოიყენოს 2016- 2017 წლებში დონორების მხარდაჭერით შემუშავებული შესაბამისი დოკუმენტის პროექტი.

საქართველოს რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროს:

• წყალდიდობების პრევენციის მიზნით, მნიშვნელოვანია სამინისტროს კოორდინაციით, შესაბამისმა უწყებებმა ერთობლივად შეიმუშაონ და საკანონმდებლო დონეზე დაარეგულირონ მდინარის სანაპირო და ჭალის ზონებში მშენებლობის სტანდარტი. ნებართვის გაცემისა და მისი შემდგომი მონიტორინგის სტანდარტის შემუშავებისას, შეისწავლონ და გამოიყენონ საერთაშორისო პრაქტიკა.
• წყალდიდობის საფრთხეების მინიმუმამდე დაყვანის მიზნით, ნებართვის გაცემისას არსებული კანონმდებლობის დარღვევის რისკების გათვალისწინებით, მნიშვნელოვანია სამინისტრომ კოორდინაცია გაუწიოს მომეტებული რისკის ზონებში უკვე გაცემული ნებართვების (განსაკუთრებით ახლად გაცემული ნებართვების) გადახედვის საკითხის განხილვაზე/მოგვარებაზე მსჯელობას შესაბამის მუნიციპალიტეტებთან.

საგანგებო სიტუაციების მართვის სამსახურს:

• წყალდიდობების შედეგად მოსალოდნელი ზიანის მინიმუმამდე დაყვანის მიზნით, განსაკუთრებული ყურადღება მიაქციოს მომეტებული საფრთხის შემცველ (მდინარის ჭალებში), უკვე განაშენიანებულ უბნებში მზადყოფნის ღონისძიებების დაუყოვნებლივ შემუშავება-განხორციელებას (ადრეული გაფრთხილების სისტემა, მოსახლეობის ინფორმირებულობა, საევაკუაციო შესაძლებლობების განსაზღვრა-განვითარება და ა.შ).

გარემოს დაცვისა და სოფლის მეურნეობის სამინისტროს:

• წყალდიდობების პრევენციის მიზნით, გააძლიერონ მდინარეთა სანაპირო ზონებში ტყის ჭრის მონიტორინგი.
• წყალდიდობის პრევენციული ღონისძიებების სრულყოფის მიზნით, მნიშვნელოვანია სტრატეგიული დოკუმენტები მოიცავდნენ მდინარეთა ხეობებში ტყის საფარის აღდგენის ღონისძიებებს და აღნიშნულ საკითხს მიენიჭოს განსაკუთრებული მნიშვნელობა არსებული რისკების გათვალისწინებით.
• წყალდიდობის პრევენციის მიზნით, სამინისტრომ უზრუნველყოს მდინარეების გასწვრივ არსებული ტყის უბნების განსაკუთრებული დანიშნულების ფუნქციურ უბნად აღიარების კრიტერიუმის – 300 მეტრის გადახედვა და მდინარეების პარამეტრებთან შესაბამისობაში მოყვანა.

რეკომენდაცია N2

ბუნებრივი კატასტროფის მართვის პროცესში არსებული კოორდინაციის ნაკლოვანებები

საგანგებო სიტუაციების მართვის სამსახურს:

• სამოქალაქო უსაფრთხოების სისტემაში ჩართული უწყებების ეფექტიანი კოორდინაციისა და წყალდიდობების პრევენციის მიზნით, სამსახურმა შეიმუშაოს სისტემაში ჩართულ უწყებებთან კოორდინაციისა და კომუნიკაციის გეგმა, რომელიც, თავის მხრივ უზრუნველყოფს უწყებების დარეგულირებულ მუშაობას და ყველა შესაბამისი უწყების დროულ ინფორმირებას მათთვის საჭირო მონაცემებთან დაკავშირებით. აღნიშნულის მისაღწევად, აუცილებელია მეთოდოლოგიურად განისაზღვროს კომუნიკაციის საშუალებები, სიხშირე და ინფორმაციის გაცვლის სტანდარტი.
• პრევენციული ღონისძიებების გასააქტიურებლად, მნიშვნელოვანია საგანგებო სიტუაციების მართვის სამსახურმა უზრუნველყოს საგანგებო სიტუაციების და კატასტროფების მართვის სფეროში მისაღები ნორმატიული და საკანონმდებლო აქტების ინვენტარიზაცია/პრიორიტეტიზაცია და ინიციატივების გზით, დააჩქაროს ამ მიმართულებით არსებული პროცესები. ადგილობრივი დონის საგანგებო სიტუაციების ეფექტიანი მართვის უზრუნველყოფისა და პროცესის დროულად წარმართვის მიზნით – უზრუნველყოს მუნიციპალიტეტებისთვის დამატებითი სწავლებებისა თუ ტრენინგების ორგანიზება, რაც ადგილობრივ თვითმართველობას დაეხმარება ეფექტიანი გეგმების შედგენაში.
• დანერგოს მუნიციპალიტეტების მიერ რისკის მართვისა და საგანგებო მართვის გეგმების შედგენის კონტროლის მექანიზმები, რომლებიც უზრუნველყოფს აღნიშნული დოკუმენტების დადგენილი სტანდარტით შემუშავებას.

საქართველოს რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროსა და საავტომობილო გზების დეპარტამენტს:

• იმ მიზნით, რომ არსებული საბიუჯეტო სახსრების ფარგლებში პროდუქტიულად დაიგეგმოს სხვადასხვა სახის სტრუქტურული პრევენციული ღონისძიებები (ნაპირსამაგრი სამუშაოები), სამინისტრომ უზრუნველყოს სისტემის სხვადასხვა უწყების მიერ განხორციელებული კვლევების, დასკვნებისა და ანგარიშების გამოყენება საქმიანობის დაგეგმვის პროცესში.

რეკომენდაცია N3

მზადყოფნის ღონისძიებები

საგანგებო სიტუაციების მართვის სამსახურს, საქართველოს რეგიონული განვითარებისა და ინფრასტრუქტურის სამინისტროს და სსიპ – გარემოს ეროვნულ სააგენტოს:

• მოსახლეობის ადრეული შეტყობინების არსებული სისტემის ეფექტიანობის გაზრდის უზრუნველყოფის მიზნით, გამოიყენონ თანამედროვე ტექნოლოგიები (SMS შეტყობინებები);
• უწყებებმა ერთობლივად იმსჯელონ ციფრული რუკების შექმნისთვის საჭირო ღონისძიებებზე და საგანგებო სიტუაციების მართვის სამსახურის კოორდინაციით დაგეგმონ და განახორციელონ აქტიური სამუშაოები კატასტროფის რისკების სივრცით რუკებზე დატანის მიმართულებით.

საგანგებო სიტუაციების მართვის სამსახურს:

• საზოგადოების ცნობიერების ამაღლების მიზნით, მნიშვნელოვანია სამსახურმა შეიმუშავოს ცნობიერების ამაღლების ღონისძიებების გეგმა და მეთოდები, რომლებიც მიმართული იქნება შესაბამის სამიზნე ჯგუფებზე. ასევე მნიშვნელოვანია სამსახურმა დანერგოს დაგეგმილი ღონისძიებების შეფასების პრაქტიკა;
• პროდუქტიულობის უზრუნველსაყოფად, მნიშვნელოვანია სამსახურმა უზრუნველყოს უკვე შექმნილი პროდუქტების (ვიდეოგაკვეთილები, ვებგვერდი, მობილური აპლიკაცია) პოპულარიზაცია.